بیش از ۵/۴۲ میلیون نفر از مردم ترکیه امروز (یکشنبه) از ساعت ۷ صبح به وقت محلی انداختن آرایشان را به صندوقهای انتخابات زودهنگام پارلمانی آغاز کردند. در انتخاباتی که از آن به عنوان آزمونی سخت برای نظام سکولار ترکیه یاد شده، نتایج نظرسنجیهای انجام شده در زمان برگزاری نشان میدهد حزب اسلامگرای حاکم پیروز است. به نقل از خبرگزاری شینهوا، رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه، حزب حاکم این کشور، رای خود را در بزرگترین شهر ترکیه - استانبول - به صندوق انداخت. احمد نجدت سزر، رییس جمهور این کشور نیز در آنکارا رای داد. ۱۴ حزب سیاسی و در مجموع ۷۳۹۴ کاندیدا از جمله ۶۹۹ کاندیدای مستقل برای این انتخابات رقابت میکنند. بیش از ۵/۴۲ میلیون تن از جمعیت ۷۰ میلیونی ترکیه حائز شرایط رای دادن در ۱۵۸ هزار و ۷۰۰ جایگاه اخذ رای در ۸۵ منطقه انتخاباتی در سراسر این کشور هستند تا نمایندگانشان را برای پارلمان ۵۵۰ عضوی ترکیه برگزینند. رایگیری در ساعت ۵ بعد از ظهر به وقت محلی پایان مییابد. بیش از ۵/۲ میلیون رای دهنده در آنکارا آرایشان را برای انتخاب ۲۹ کاندیدا به صندوقهای رای میاندازند. در حالی که در استانبول بزرگترین شهر ترکیه، ۷/۴ میلیون رای دهنده درباره ۷۰ کرسی پارلمان تصمیمگیری میکنند. ساکنان شهر بندری ازمیر و دیاربکر به ترتیب ۲۴ و ۱۰ عضو پارلمان را بر میگزینند. قرار بود این انتخابات در چهار نوامبر برگزار شود اما به دلیل ناکامی در انتخاب رییس جمهور آینده این کشور پس از تحریم انتخابات ریاست جمهوری از سوی احزاب مخالف ترکیه در اواخر ماه آوریل و اوایل ماه مه، این انتخابات اکنون برگزار میشود. خبرگزاری رویتر نیز اعلام کرد: نظرسنجیها نشان میدهد حزب عدالت و توسعه اسلامگرا به لطف سیاستهای اقتصادی موفقاش میتواند به راحتی در این انتخابات پیروز شود. انتظار میرود نتایج غیر رسمی تا ۹ امشب اعلام شود. در همین حال وزیر خارجهی ترکیه که از حزب حاکم است، نتیجهی انتخابات پارلمانی امروز این کشور را پیش بینی کرد و گفت: حزب حاکم اسلامگرای "عدالت و توسعه" پیروز این انتخابات خواهد بود. به نوشتهی روزنامهی الوطن -چاپ عربستان- عبدالله گل، وزیر خارجهی ترکیه تصریح کرد: ما بار دیگر شاهد پیروزی حزب عدالت و توسعه خواهیم بود و این حزب اکثر آرا را به خود اختصاص خواهد داد و میتواند برای بار دوم دولت را به تنهایی تشکیل دهد. گل اظهار داشت: من معتقدم که ما در راس قدرت خواهیم بود. حزب عدالت و توسعه هرگز وعدههایی را به مردم نمیدهد که نتواند آنها را عملی کند، همانطور که برخی احزاب معارض این کار را می کنند، چرا که حزب عدالت و توسعه در حال حاضر نیز قدرت را در دست دارد و امروز نیز بعد از پایان انتخابات خواهید دید باز هم این حزب در راس قدرت خواهد بود. وی عنوان داشت: حزب عدالت و توسعه تقریبا نیمی از آرا را به خود اختصاص خواهد داد و ما خود را به همه به عنوان حزب دموکرات محافظهکار شناساندهایم. انتخابات پارلمانی ترکیه آزمون سختی برای نظام سکولار این کشور محسوب میشود. نتیجه این انتخابات برای نظام سکولار ترکیه که درتلاش است میان اصول اسلامی و دموکراسی موازنه برقرار کند، اهمیت ویژهای دارد. تصمیم به برگزاری انتخابات زودهنگام، به منظور حل بحران سیاسی موجود ترکیه گرفته شده است. این بحران زمانی ایجاد شد که حزب حاکم عدالت و توسعه، عبدالله گل وزیر خارجه را که تمایلات مذهبی دارد، برای احراز سمت ریاست جمهوری نامزد کرد. ارتش و احزاب مخالف ادعا کردند که انتخاب گل، نظام سکولار ترکیه را به خطر خواهد انداخت و با همین استدلال، مانع انجام رای گیری شدند. خبرنگار بی بی سی در ترکیه میگوید مهمترین مساله رای گیری امروز، نقش مذهب در این کشور و نیز روابط خارجی ترکیه با دیگر کشورها خواهد بود. هیاتی از مجمع پارلمانی شورای اروپا به ریاست لوک وون دن برونده نیز بر انتخابات ترکیه نظارت دارد. برونده گفت حضور این هیات در صحنه انتخابات پارلمانی ترکیه، برای حصول اطمینان از برگزاری قانونی این انتخابات است. رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه کارکرد اقتصادی دولت را سند موفقیتش میداند. تمام پوسترهای تبلیغاتی بر اساس قانون انتخابات ترکیه، شنبه شب از سطح شهرها جمع آوری شد. این انتخابات تلاشی است برای حل بحرانی که بر سر مجموعه اصلاحات پیشنهادی دولت رجب طیب ادوغان در قانون اساسی ایجاد شده است. از جمله این اصلاحات انتخاب مستقیم رییس جمهور توسط مردم است، در حالی که در حال حاضر پارلمان رییس جمهور را انتخاب میکند. رییس جمهوری فعلی ترکیه و هواداران وی حزب حاکم را متهم می کنند که برنامهای اسلام گرایانه را در دستورکار خود دارد اما دولت اردوغان این ادعا را رد میکند. در زیر به شرح مختصری از شخصیتهای تاثیرگذار در عرصهی سیاسی ترکیه اشاره شده است: - رجب طیب اردوغان، نخست وزیر اردوغان ۵۳ ساله رهبر حزب عدالت و توسعه و سیاستمدار بسیار محبوب و کاریزماتیکی در این کشور است. وی مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیهی اروپا و رشد اقتصادی این کشور را از زمان احراز پست نخستوزیری در اوایل سال ۲۰۰۳ رهبری کرده است. اما وی از منظر سکولار های این کشور به دلیل پیشینهی اسلامیاش، شدیدا فردی غیر قابل اعتماد است. شهردار سابق استانبول مدتی را در سال ۱۹۹۹ به اتهام خواندن شعری اسلامگرایانه در یک راهپیمایی عمومی در زندان سپری کرد. همسرش "امینه" پوشش اسلامی دارد. این دیندار مسلمان پدر چهار فرزند است و به خاطر علاقهاش به فوتبال مشهور است. - عبدالله، وزیر خارجه و معاون نخست وزیر گل ۵۶ ساله معاون وفادار اردوغان به دلیل معماری تلاشهای عضویت ترکیه در اتحادیهی اروپا از احترام بینالمللی برخوردار است. گل کاندیدای ریاست جمهوری حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی این کشور بود که با مخالفت احزاب مخالف تحریم شد. آنها با گل به دلیل پیشینهی اسلامیاش و این حقیقت که همسرش نیز پوشش اسلامی دارد، مخالفت کردند. گل تاکید میکند وی به عنوان کاندیدای حزبش برای این پست برجسته باقی میماند. پارلمان جدید باید رییسجمهور آتی را برگزیند. گل تحصیلکردهی انگلیس است و به زبان انگلیسی تسلط دارد. وی از اردوغان چهرهای جهانیتر دارد. - دنیز بایکال، رهبر حزب خلق جمهوریخواه بایکال که در هفتهی جاری ۶۹ ساله میشود، رهبر کارآزمودهی این حزب مخالف است. لیبرالها وی را به اتخاذ راه ملیگرایانهتر در این حزب چپ میانه متهم میکنند. وی تحصیلکردهی آمریکا است اما منتقد صریح سیاست خارجی آمریکا درعراق است. وی در مبارزات انتخاباتیاش تلاش کرد تا تصویر حزب عدالت و توسعه را با عنوان کردن تمایل آنها به تضعیف سیستم سکولار دولت ترکیه و تقویت نقش مذهب تخریب کند؛ اتهاماتی که از سوی اردوغان رد شد. - دولت باجلی، رهبر حزب جنبش ملی گرایان باجلی ۵۹ ساله رهبر حزب جنبش ملی گراست که از مدتها پیش در سیاستهای راست افراطی فعال بوده است. این اقتصاددان سابق پس از ورود به ائتلاف دولت در سال ۲۰۰۲-۱۹۹۹ کمی لحنش را متعادلتر کرد. باجلی که پس از ناکامی در احراز کرسیهای پارلمان در سال ۲۰۰۲ اکنون برای پیروزی در این عرصه بسیار مشتاق است، از اظهارات ملیگرایانهی تندی استفاده کرد و حملهی ارتش به شمال عراق برای سرکوبی شورشیان کرد مستقر در این منطقه را خواستار شده است. وی بازگرداندن مجازات مرگ را نیز خواستار شده است. - مهمت آگار، رهبر حزب دموکرات ترکیه آگار ۵۵ ساله رهبر حزب محافظهکار اما سکولار "دموکراتیک" است که جایگزین حزب "راه درست" شده است که در دههی ۸۰ و ۹۰ در چندین دولت حضور داشته است. این رییس پلیس سابق در رسوایی "سوسورلوک" ۱۹۹۶ مشارکت داشته که روابط مهمی را میان قانونگذاران، شورشیان کرد و جنایتکاران بینالمللی برملا کرد. وی اخیرا میانهروی در حل مسائل کردها را خواستار شده است. - جم اوزان، رهبر حزب جوانان اوزان حزب جوانان یا Genc راستگرا و محبوبش را کمی پیش از انتخابات سال ۲۰۰۲ تشکیل داد و به طرز شگفتانگیزی توانست ۵/۷ درصد از آراء را از آن خود کند، اگرچه این رقم برای ورود به پارلمان کافی نبود. اوزان با چهرهای جوان و شعارهایی مردمی حمایت قابل توجهی را به ویژه در میان رایدهندگان جوانتر بدست آورد. وی از یک خانوادهی مرفه اما جنجالی است، پدر و برادرش که به تخلف و اختلاس متهم هستند، چندین سال از قانون فراریاند. اوزان میگوید انگیزهی این اتهامات سیاسی است. |